Ο αγώνας της γυναίκας για μία αξιοπρεπή διαβίωση σε μία «κοινωνία φτιαγμένη για άνδρες» έχει αποτυπωθεί με τον πλέον γλαφυρό τρόπο σε σπουδαία λογοτεχνικά έργα. Η «Φόνισσα», η κεντρική ηρωίδα στο κορυφαίο κοινωνικό μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, δολοφονούσε διά πνιγμού κορίτσια για να τα απαλλάξει από βάσανα που κατατρέχουν το γυναικείο φύλο από την ύπαρξή του. Την ιδεοληψία της «Φόνισσας» ενέτειναν οι κοινωνικές συνθήκες της εποχής που καθιστούσαν τη ζωή των κοριτσιών και γυναικών πολύ δύσκολη, σκληρή, έως και ανυπόφορη. Η βεβαιότητα και η γνώση των ταλαιπωριών που θα ήταν αναγκασμένα να υποστούν και ταυτόχρονα θα «επέβαλαν» στους άλλους τα κοριτσάκια, κυρίως των φτωχών οικογενειών, συνιστούσαν για εκείνη την ηθική δικαίωση για την πράξη της.
Η «Φόνισσα» σκοτώνει για να ελευθερώσει. Έχει την πεποίθηση ότι με τους φόνους διορθώνει τις αδικίες της φύσης και λυτρώνει τους φτωχούς, στους οποίους άλλωστε και η ίδια ανήκει, από την κακή τύχη που είχαν να φέρουν στη ζωή θηλυκά, δεδομένου ότι εκείνη την εποχή η γέννηση κοριτσιών ήταν «βάρος», καθώς ισοδυναμούσε με την εξασφάλιση προίκας. Πιστεύει συνεπώς ότι προσφέρει μεγάλη βοήθεια στους συνανθρώπους της, διορθώνοντας οριστικά τους άδικους νόμους, τα στερεότυπα και τις συνήθειες μίας κοινωνίας που αντιμετωπίζει σε όλα τα επίπεδα διαφορετικά τις γυναίκες από τους άνδρες.
Τα καίρια ερωτήματα όμως είναι γιατί μέχρι σήμερα επιβιώνουν και αναπαράγονται επικίνδυνα κοινωνικά στερεότυπα σε βάρος του γυναικείου φύλου; Γιατί μέχρι σήμερα, παρά την πρόοδο και την εξέλιξη των κοινωνιών, δεν έχει επιτευχθεί η πλήρης ισότητα;
Μικρή εκπροσώπηση γυναικών στην πολιτική, ενώ οι γυναίκες θα έπρεπε να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των πολιτικών αγώνων για τη διεκδίκηση των κοινών. Με αποτέλεσμα να «μιλάμε για τις γυναίκες χωρίς τις γυναίκες», εφόσον απουσιάζουν από νευραλγικές θέσεις. Ακόμα πιο περιορισμένες δυνατότητες για μία γυναίκα μητέρα να αναλάβει μία υψηλόβαθμη επαγγελματική αλλά και επιστημονική θέση και να είναι επικεφαλής ερευνητικών ομάδων. Αντίθετα, η γυναίκα χειροκροτείται από τον περίγυρό της όταν κάνει πίσω στα σπουδαία όνειρά της, επαγγελματικά, επιστημονικά, για να μείνει σπίτι και να μεγαλώσει τα παιδιά της, αφήνοντας περισσότερο χώρο στον σύζυγο/σύντροφο να πραγματοποιήσει τα δικά του όνειρα. Γιατί είναι “επιλογή” της να μείνει σπίτι. Αλήθεια, όμως, πιστεύουμε ότι είναι “επιλογή” του οποιουδήποτε ατόμου να εγκαταλείψει όσα έχει ονειρευτεί και όσα για τα οποία έχει για χρόνια αγωνιστεί; Όχι, δεν είναι αλήθεια. Η σκληρή πραγματικότητα είναι ότι για πολλές γυναίκες δεν υπάρχει επιλογή, δεδομένου ότι δεν υπάρχει έμπρακτη κοινωνική υποστήριξη ούτε πλήρης ισότητα ώστε να μπορέσει η γυναίκα μητέρα να διεκδικήσει ισότιμα με τους άνδρες τα όνειρά της και να συνδυάσει τη μητρότητα με την καριέρα.
Και ενώ η γυναίκα, ως επαγγελματίας, ως επιστήμονας, ως ερευνήτρια, δίνει καθημερινούς αγώνες για να αντεπεξέλθει των δυσκολιών και να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των πολλαπλών της ρόλων, μεγαλύτερος, από την άλλη πλευρά, είναι ο κοινωνικός στιγματισμός για τη γυναίκα που εγκληματεί και για τη γυναίκα που βρίσκεται στη φυλακή. Αξιοσημείωτο όμως είναι ότι ακόμα και για τη γυναίκα θύμα εγκληματικών ενεργειών, η δευτερογενής θυματοποίηση συνιστά μία σκληρή πραγματικότητα. Ο βιασμός είναι το μοναδικό έγκλημα, που όπως εύστοχα έχει ειπωθεί, το θύμα (συνήθως γυναίκες) στιγματίζεται περισσότερο από τον δράστη! Επίσης αποτρόπαια εγκλήματα σε βάρος γυναικών, στο πλαίσιο της ενδοοικογενειακής βίας, έχουν αποδοθεί στα ρεπορτάζ στην «αγάπη» και στο «υπερβολικό πάθος» των συζύγων/συντρόφων τους.
Γιατί η γυναίκα «δολοφονείται» (πολλαπλώς) από «αγάπη»…
Η γυναίκα σήμερα δεν γιορτάζει. Η γυναίκα συνεχίζει να δίνει αγώνες.
Σημείωση: Στα παρακάτω links, μπορείτε να παρακολουθήσετε δύο κοινωνικού περιεχομένου μηνύματα για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας (8 Μαρτίου) της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ), εγκεκριμένα από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ).
