Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός πως ο πυρήνας της κοινωνικής ζωής στην χώρα μας στρέφεται γύρω από το φαγητό. Σε κάθε περίπτωση γιορτές, χαρές, λύπες, εκδηλώσεις, η ελληνικη οικογένεια συγκεντρώνεται γύρω από ένα στρωμμένο με τα κατάλληλα εδέσματα τραπέζι. Ωστόσο η εποχή μας συχνά τείνει να δίνει μια υπερκαταναλωτική μορφή σε όλο αυτό τόσο με την ποικιλία τροφίμων που επικρατεί, όσο και με την αγωνία της ελληνίδας νοικοκυράς να τους χορτάσει όλους. Τι γίνεται όμως όταν χάνεται ο ελεγχος και προσπαθούμε με το φαγητό εκτός από την βιολογική πείνα, να “χορτάσουμε” και άλλες ανάγκες μας. Και τότε είναι που κάνουν την εμφανισή τους οι τύψεις και οι ενοχές, και δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος.
Τον παραπάνω κύκλο έρχεται να σπάσει το mindful eating, το οποίο αποτελεί κομμάτι του “mindfulness”, μία τεχνική που τις ρίζες της συναντάμε στις βουδιστικές διδασκαλίες. Ο στόχος είναι το άτομο να έχει την ικανότητα να βρίσκεται στο παρόν και να το αντιλαμβάνεται μέσω των αισθήσεων του. Επίσης, βασική αρχή αποτελεί η κατανόηση της σχέσης που υπάρχει ανάμεσα στο γεγονός που μας συμβαίνει (συμβάν), στις σκέψεις που προκαλούνται και κατα επέκταση στα συναισθήματα που νιώθουμε και τελικα στο πως συμπεριφερόμαστε. Αν κάποιος μπορεί να αναγνωρίσει το συναίσθημα που βιώνει θα μπορέσει συνειδητά να κάνει συνειδητές επιλογές για το τι θα πράξει.
Τα παραπάνω λοιπόν μπορούμε να τα εφαρμόσουμε και στο κομμάτι της διατροφής. Το mindful eating προωθεί την επίγνωση των τροφών και ποτών που κάποιος επιλέγει, με στόχο την ουσιαστική ικανοποίηση, και όχι να καλύψει άλλων αναγκών όπως η συνασθηματική πείνα. Μας καλεί μέσα από μικρά και σταθερά βήματα να αποκτήσουμε στο παρον μια πιο συνειδητή συμπεριφορά απέναντι στην διατροφή μας και να αποκτήσουμε νέες λειτουργικές συνήθειες που θα εφαρμόζονται αυτόματα στο τέλος. Πιο πρακτικά, το mindful eating μας καλεί να γευόμαστε και να απολαμβάνουμε κάθε μας μπουκιά, έτσι ο εγκέφαλος έχει τον απαραίτητο χρόνο για να καταλάβει ότι το άτομο έχει νιώσει κορεσμό και ικανοποίηση από την τροφή που ο ίδιος συνειδητα έχει ετοιμάσει, επεξεργαστεί, σερβίρει και τελικά καταναλώσει.
Αν θέλει λοιπόν κάποιος να αρχίσει να τρέφεται με τις αρχές του mindful eating πρέπει πρακτικά πριν ξεκινήσει να τρώει να έχει επαφή με την τροφή. Να την επεξεργαστεί μέσω των αισθήσεων, να νιώσει την υφή της, το αρωμά της, ακόμα και τον ήχο που πιθανόν έχει όπως το να κόψεις ένα κομμάτι μπάρα. Όταν λοιπόν τοποθετήσει την τροφή στο στόμα πρέπει να είναι απόλυτα συγκεντρωμένος σε αυτή, μακριά από τηλεόραση ή άλλες ηλεκτρικές συσκευές που μπορούν να του αποσπάσουν την προσοχή. Και να αρχίσει να μασάει με αργό ρυθμό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα κάποιος να εμποδίσει τον εαυτό του από το να καταναλώσει φαγητό που δεν έχει προγραμματίσει και γενικότερα από διατροφικές συμπεριφορές και συνήθειες που σαμποτάρουν την προσπάθεια του για απώλεια βάρους ή για μία πιο υγιεινή διατροφή. Όλα τα παραπάνω στάδια δίνουν χρόνο στο διαιτώμενο να σκεφτεί αν όντως έχει ανάγκη να φάει κάποιο τρόφιμο ή απλά θέλει να το καταναλώσει γιατί είναι στρεσαρισμένος ή πιεσμένος απο εξωτερικές συνθήκες. Πρακτικές τεχνικές που θα βοηθήσουν να υιοθετήσετε την παραπάνω μέθοδο είναι να αποφεύγετε να τρώτε στο πόδι. Όταν κάθεστε στο τραπέζι προσπαθήστε να δίνετε την απαραίτητη προσοχή και τον χρόνο που χρειάζεται η διαδικασία αυτή. Μέσα από όλα αυτά, ο στόχος είναι το κάθε άτομο να μην παρασύρεται από το comfort food και το συναισθηματικό φαγητό, ούτε στην συνέχεια να τιμωρεί τον εαυτό του γιατι έφαγε παραπάνω από όσο “έπρεπε”, αλλα να θρέψει το σώμα, το μυαλό και το πνευμα του, αποκτώντας απόλαυση, ενέργεια και μια υγιή σχέση με το φαγητό.
Η Χριστίνα Καρτσωνάκη είναι Κλινικός Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, Msc – Diet Coach, Ιδιοκτήτρια του Body Heal & Balance (Kέντρο διατροφής και ευεξίας)
