Οίνος ευφραίνει καρδίαν… Μια φράση που δηλώνει και φανερώνει τις ευεργετικές ιδιότητες του οίνου και ιδιαίτερα την ψυχολυτρωτική επίδραση.
Ο οίνος δεν είναι ένα απλό ένα αγροτικό προιόν.
Είναι κομμάτι του πολιτισμού μας, απαραίτητο συστατικό της ελληνικής φιλοξενίας, αναπόσπαστο μέρος της διατροφής μας και της διασκέδασης.
Προϊόν που δεν μπορεί να παραχθεί βιομηχανικά, ούτε βάσει μια συνταγής.
Χρειάζεται χρόνια καρτερικότητας μέχρι οι αμπελώνες να θρέψουν τον καρπό από τον οποίο θα παραχθεί το νέκταρ της αρχαιότητας και της σύγχρονης οινολογικής επιστήμης.
Το κρασί είναι ένα προιόν που απαιτεί πάθος, όραμα, γνώσεις, κουλτούρα και κανάκεμα. Το αμπέλι το παντρεύεσαι δια βίου, το κρασί το παράγεις βάζοντας εκτός της επιστήμης, την προσωπικότητα σου.
Η Ελληνική οινοπαραγωγή τα τελευταία 20 χρόνια εξελίχθηκε πολύ. Πολλά νέα μικρά και μεσαία οινοποιεία, νέοι επιστήμονες, εξελιγμένη αμπελουργία, σύγχρονο marketing, πολλά σοβαρά βραβεία , ανέβασαν το επίπεδο της οινικής παραγωγής πολύ υψηλά σε παγκόσμιο επίπεδο.
Οι αναρίθμητες σπάνιες ποικιλίες αμπέλου αποτελούν έναν αμύθητο θησαυρό που αν τον εκμεταλλευτούμε σωστά θα ξεχωρίσουμε ακόμα περισσότερο.
Τα τελευταία 10 και πλέον χρόνια της οικονομικής κρίσης, η καταναλωτική δύναμη του Έλληνα επλήγη και αυτό επηρέασε το κρασί σε πολλά επίπεδα. Οι επιχειρηματίες οινοποιοί, δεν πτοήθηκαν, ήδη έχουν επενδύσει πολλά χρόνια σκληρής δουλειάς, αντιμετώπισαν την οικονομική κρίση σαν ευκαιρία να βρουν και άλλα μονοπάτια να πουλήσουν τα περίφημα κρασιά τους.
Ηλεκτρονικό εμπόριο, περισσότερες εξαγωγές, οινοτουρισμός βοήθησαν στο να αντιμετωπίσουν με τις λιγότερες δυνατές απώλειες, την πρωτοφανή οικονομική κρίση, και να αντέξουν μέχρι να φανεί αμυδρά λίγο φως στο βάθος του τούνελ.
Η περίοδος της οικονομικής κρίσης άλλαξε κατά πολύ τον χάρτη : τα μεγάλα οινοποιεία συρρικνώθηκαν , τα μεσαία μεγάλωσαν, τα μικρά άνθισαν.
Τα 700 οινοποιεία έγιναν 1.300 και ο αμπελουργικός χάρτης άλλαξε και μάλλον επικράτησε το μοντέλο: μικρότερες οινοπαραγωγικές μονάδες, σε όλη την επικράτεια, με ποιοτικά κρασιά και έμφαση στις ελληνικές ποικιλίες.
Όταν φάνηκε η πρώτη ηλιαχτίδα του τούνελ της παρατεταμένης περιόδου της οικονομικής κρίσης, όλος ο κλάδος αναθάρρησε. Επιτέλους οι κόποι, οι επενδύσεις, τα όνειρα ενός ολόκληρου κλάδου φάνηκε ότι ήρθε η ώρα να ανταμειφθούν.
Μα ο κλάδος του κρασιού συμπαρασύρει πολλούς άλλους κλάδους : προμηθευτές, μεταφορικές, εργαζόμενοι, εταιρείες marketing, επιτέλους αντίκρυσαν μια προοπτική.
Τότε, ακριβώς τότε, έσκασε μύτη ο νέος ιός covid, που ήρθε να παρατείνει την αγωνία του κλάδου, αλλά ευτυχώς όχι να αποτελέσει την χαριστική βολή.
Η πανδημία σε όλες τις φάσεις της, άλλοτε πιο πολύ άλλοτε λιγότερο, μείωσε την κατανάλωση κατά πολύ του κρασιού, αφού ως λαός της φιλοξενίας, της παρέας δεν έχουμε μάθει να πίνουμε απλά το κρασί, αλλά να το απολαμβάνουμε, να το διασκεδάζουμε, να αποτελεί μέρος της παρέας, της συγκέντρωσης, του γλεντιού και του ταπεραμέντου του Έλληνα.
Με κλειστή την εστίαση, τον τουρισμό και την ψυχολογία του κόσμου σκεπασμένη με φόβο και ανασφάλεια, η κατανάλωση του κρασιού περιορίστηκε στις λίγες οικογενειακές στιγμές, ενισχύοντας αρκετά τις πωλήσεις του λιανεμπορίου και με τριψήφια νούμερα το ηλεκτρονικό εμπόριο.
Οι εξαγωγές περιορίστηκαν πολύ αφού και οι χώρες σχεδόν όλου του κόσμου είχαν τις ίδιες συνθήκες κλειστής αγοράς με την Ελλάδα.
Το αποτέλεσμα; Μεγάλα αποθέματα, μικρότεροι τζίροι, αγωνία για το αύριο και ένας ολόκληρος κλάδος στον πάγο μέχρι να τελειώσει όλο αυτό.
Οι κυβερνητικές παρεμβάσεις βοήθησαν και βοηθούν αλλά δεν λύνουν τα προβλήματα ενός κλάδου που ταλανίζεται χρόνια στην δίνη οικονομικών προβλημάτων.
Η πανδημία προχωρά προς το τέλος της αργά και βασανιστικά και όλοι οι οινοποιοί αναμένουν με αγωνία πως θα μας βρει το τέλος αυτό.
Προσωπικά πιστεύω πως πρέπει να μας βρει πολύ δημιουργικούς , σοφότερους και ακόμα πιο αποφασιστικούς.
Η πανδημία θα έχει παράπλευρες απώλειες στον κλάδο, αλλά δημιούργησε και πεδίο ευκαιριών για το μέλλον σε πολλούς που με σοφία και χριστή διαχείριση αντιμετώπισαν την τεράστια κρίση με στωικότητα που ούτως ή άλλως πράττουν τόσα χρόνια.
Ο οινοποιός δεν είναι απλά ένας επιχειρηματίας που επενδύσει τα χρήματα του και τον χρόνο του σε ένα επιχειρηματικό σχέδιο.
Είναι εραστής της γης, θεματοφύλακας μιας οινικής κουλτούρας που κουβαλάμε από τα αρχαία μας χρόνια , ρομαντικός υπερασπιστής της ιδέας ότι όλα τα πράματα δεν γίνονται μόνο με χρήματα.
Ας σταθούμε όλοι μας δίπλα τους καταναλώνοντας μόνο ελληνικό επώνυμο εμφιαλωμένο κρασί.
Το οφείλουμε στις ρίζες μας.
Ο Δημήτρης Γκουράβας είναι οινολόγος και Διευθύνων Σύμβουλος της Eclectica