Μετά από ένα χρόνο που ζούμε με τον ιό Covid-19, η πανδημία βρίσκεται σε έξαρση σε όλη την Ευρώπη. Η επιδημιολογική κατάσταση έχει επιδεινωθεί, ο ρυθμός των εμβολιασμών είναι αργός, και για να ανοίξει ο τουρισμός με ασφάλεια, επιβάλλεται να ισχύσει οριζόντια η υποχρέωση του αρνητικού τεστ πριν την άφιξη σε κάθε πύλη εισόδου.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητούσε με ψηφίσματα από πέρυσι τον Ιούνιο το άνοιγμα του τουρισμού να γίνει με κοινούς κανόνες και ενιαία πρωτόκολλα. Ωστόσο με πολύ μεγάλη καθυστέρηση, η Κομισιόν παρουσίασε μόλις πριν από μερικές ημέρες την πρότασή της για το «ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό», την ενιαία δηλαδή τεχνική προετοιμασία των κρατών- μελών για τις μετακινήσεις στην ΕΕ με πιστοποιητικά εμβολιασμού, πιστοποιητικά αντισωμάτων ή με αρνητικό τεστ.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επανήλθε και στην Ολομέλεια της προηγούμενης Πέμπτης πήρε ξεκάθαρη θέση υπέρ των υποχρεωτικών τεστ πριν από κάθε άφιξη για το ασφαλές άνοιγμα του τουρισμού, υπερψηφίζοντας την Έκθεση για την «Ευρωπαϊκή Στρατηγική για το Βιώσιμο Τουρισμό», που εκπονήθηκε μετά από πρότασή μου και έχοντας γίνει αποδεκτή από όλες τις πολιτικές ομάδες στην Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού TRAN.
Στην έκθεση της TRAN, αφού λάβαμε υπόψη μας την κρισιμότητα της κατάστασης και τα επιστημονικά δεδομένα, ζητήσαμε από τα κράτη-μέλη να θεσπίσουν την υποχρέωση των αρνητικών τεστ πριν την αναχώρηση και τονίσαμε ότι το πιστοποιητικό εμβολιασμού δεν μπορεί προς το παρόν να χρησιμοποιηθεί για ταξιδιωτικούς σκοπούς χωρίς περιορισμούς, διότι:
• Το εμβόλιο προστατεύει μόνο τον εμβολιασμένο
• Η επιστημονική κοινότητα έχει ενδείξεις ότι οι εμβολιασμένοι και μπορούν να νοσήσουν ελαφρά αλλά και να μεταδώσουν τον ιό
• Οι εμβολιασμοί δεν έχουν προχωρήσει στο γενικό πληθυσμό αρκετά γρήγορα, ώστε να επιτευχθεί η απαιτούμενη συλλογική ανοσία, έγκαιρα για το άνοιγμα του τουρισμού.
Η πρόταση της Κομισιόν για το «ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό» αποτελεί μία τεχνική προσέγγιση, ώστε να προκύψει συνολικά ένα ευρωπαϊκό διαλειτουργικό πλαίσιο για τα κράτη μέλη, για τη διευκόλυνση στην υποδοχή στις πύλες εισόδου, με ένα κοινά αναγνωρισμένο αποδεικτικό έγγραφο σε ψηφιακή ή έντυπη μορφή, των πολιτών που είτε έχουν εμβολιαστεί, είτε έχουν υποβληθεί σε τεστ με αρνητικό αποτέλεσμα ή έχουν αναρρώσει από τον ιό. Είναι ένα προσωρινό εργαλείο, μέχρι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας να κηρύξει το τέλος της έκτακτης ανάγκης λόγω της πανδημίας.
Παρότι όμως η Κομισιόν προετοιμάζει το τεχνικό αυτό πλαίσιο σε συνεργασία με τις εθνικές αρχές, δεν έχει ακόμη προχωρήσει σε συστάσεις για το πώς θα γίνει η ασφαλής επανεκκίνηση των ταξιδίων με κοινά πρωτόκολλα και ενιαίους κανόνες, αφήνοντας ουσιαστικά τα κράτη-μέλη να ανοίξουν για τον τουρισμό όπως νομίζουν, το επόμενο διάστημα.
Την ίδια ώρα που ο ιός εξελίσσεται και μεταλλάσσεται, δεν έχει αποδειχθεί ακόμη βαθμός προστασίας των εμβολιασμένων από τις μεταλλάξεις και τα νέα στελέχη του ιού και η μεταδοτικότητά τους. Οι νεαρότερες ηλικιακές ομάδες και τα παιδιά αργούν να εμβολιαστούν, ενώ και συγκεκριμένες ομάδες, όπως οι έγκυες και τα άτομα με σοβαρό ιστορικό αλλεργιών ενδεχομένως να αποφύγουν το εμβόλιο, όπως και όσοι πολίτες δεν το επιθυμούν ακόμη.
Θα είναι κρίμα λοιπόν να δούμε να επαναλαμβάνονται τα λάθη της περσινής χρονιάς στο άναρχο άνοιγμα των συνόρων, αλλά και να προχωρήσουν διμερείς τουριστικές συμφωνίες μόνο με το πιστοποιητικό εμβολιασμού, που μπορεί να ζημιώσουν την υγεία και την οικονομία. Και είναι εξαιρετικά κρίσιμο να αποτραπεί ο κίνδυνος να διακοπεί βίαια η τουριστική περίοδος με νέα διασπορά του ιού.
Ακριβώς επειδή σήμερα βιώνουμε ένα νέο κύμα της πανδημίας και η επιδημιολογική κατάσταση παραμένει ρευστή και αβέβαιη, οι πολιτικές αποφάσεις θα πρέπει να είναι ώριμες και να στηρίζονται σε εμπεριστατωμένη επιστημονική προσέγγιση και όχι σε πολιτικές σκοπιμότητες.
Σε αυτές τις συνθήκες, και καθώς εναπόκειται τελικά στα κράτη-μέλη να αποφασίσουν τους όρους και προϋποθέσεις που θα εφαρμόσουν στο άνοιγμα των συνόρων, τα αρνητικά μοριακά τεστ παραμένουν η πιο ασφαλής και ενδεδειγμένη λύση που θα πρέπει να προκρίνουν για τη δημόσια υγεία και την αποτροπή διασποράς του ιού, κατά την επανεκκίνηση του τουρισμού.
Για το ασφαλές άνοιγμα του τουρισμού το 2021 έχω ήδη τοποθετηθεί δημόσια κατ’ επανάληψη, τονίζοντας την υποχρέωση των αρνητικών τεστ πριν από κάθε άφιξη σε όλες τις πύλες εισόδου αλλά και την ανάγκη να επεκταθεί και στις υποδομές φιλοξενίας. Πλέον, κάθε κράτος-μέλος έχει αναπτύξει επαρκείς υποδομές για τη διενέργεια μαζικών τεστ, και το κόστος τους έχει μειωθεί κατακόρυφα συγκριτικά με την περσινή χρονιά.
Όπως επίσης είναι απαραίτητος ο έγκαιρος εμβολιασμός των εργαζομένων στον τουρισμό αλλά και όσων έρχονται σε άμεση επαφή με τους επισκέπτες, με τη δυνατότητα εναλλακτικά ή συμπληρωματικά του τακτικού ελέγχου μέσω τεστ. Η διενέργεια τεστ, μοριακών ή rapid, επιτόπια στους χώρους διαμονής αφορά άμεσα την προστασία της υγείας τόσο των εργαζομένων στον κλάδο της φιλοξενίας, όπως επίσης και του συνόλου των επισκεπτών, Ελλήνων και ξένων, που θα φιλοξενούνται σε τουριστικά καταλύματα.
Η καραντίνα θα πρέπει να είναι η ύστατη λύση, αλλά και φυσικά απαιτείται να παραμείνουν σε ισχύ όλα τα ισχύοντα μέτρα προστασίας, όπως η χρήση μάσκας, η απολύμανση των χεριών και η τήρηση των αποστάσεων.
Στην έκθεσή μας για την «Ευρωπαϊκή Στρατηγική για το Βιώσιμο Τουρισμό» που ψηφίσαμε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αναδείξαμε ως άμεση και επείγουσα ανάγκη να στηριχθεί ο κλάδος του τουρισμού και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, να αποτραπεί η απώλεια θέσεων εργασίας, και να προστατευτούν οι εργαζόμενοι.
Ο τουριστικός κλάδος έχει δεχθεί το πιο ισχυρό πλήγμα και δεν αντέχει παρατεταμένη περίοδο απραγίας και ζημιογόνες επιδόσεις που θα οφείλονται σε λάθη στο άνοιγμα του τουρισμού.
Όλες οι τουριστικές επιχειρήσεις, αλλά και όσες εξαρτώνται άμεσα από την τουριστική δραστηριότητα, όπως η εστίαση και το λιανικό εμπόριο, αντιμετωπίζουν συσσωρευμένες οικονομικές υποχρεώσεις και απειλείται άμεσα η επιβίωση τους. Οι απασχολούμενοι στον κλάδο βιώνουν εργασιακή αβεβαιότητα και έχουν υποστεί δραματική μείωση στα εισοδήματά τους.
Επομένως, για να υπάρξει μεγαλύτερη τουριστική περίοδος, με ασφάλεια, σταθερότητα και διάρκεια, και για να ανακάμψει η οικονομία, είναι μονόδρομος η οριζόντια υποχρέωση του αρνητικού τεστ πριν την άφιξη σε όλες τις πύλες εισόδου τουλάχιστον για όλο το 2021.
H Έλενα Κουντουρά είναι Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία
Συντονίστρια της πολιτικής της ομάδας στην Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, TRAN – Πρώην Υπουργός Τουρισμού (2015-2019)
