Κάθε πόλη έχει συγκριτικά πλεονεκτήματα και πάνω σε αυτά οι άνθρωποί της προσπαθούν να χτίσουν το μέλλον. Πέραν όμως των ιδιαιτεροτήτων υπάρχουν ορισμένα ζητήματα σταθερά για όλες ανεξαιρέτως τις περιπτώσεις. Για παράδειγμα οι υποδομές, οι μετακινήσεις, ο δημόσιος χώρος και η καθαριότητα βρίσκονται στη βάση κάθε συζήτησης. Χωρίς αυτά τίποτε βιώσιμο δεν μπορεί να σχεδιαστεί και να υλοποιηθεί, οι όποιες προσπάθειες θα είναι παλάτια στην άμμο.
Με αυτήν την ανάλυση κατά νου, από την πρώτη στιγμή διατυπώσαμε τη δική μας στρατηγική για τη Θεσσαλονίκη. Αναδείξαμε την αναγκαιότητα των υποδομών και την σημασία της καθημερινότητας ως εκείνα τα δύο σημεία που μπορούν να αναβαθμίσουν τις προοπτικές και τη ζωή στην πόλη.
Στο πεδίο των υποδομών έχουμε ξεκάθαρη τοποθέτηση. Η Θεσσαλονίκη χρειάζεται τις επενδύσεις σε υποδομές, χρειάζεται όλα τα μεγάλα έργα που θα αλλάξουν την οικονομική και κοινωνική της πραγματικότητα. Το ανακαινισμένο αεροδρόμιο, το λιμάνι, το μετρό, η νέα περιφερειακή οδός, η ανάπλαση της Δ.Ε.Θ, το Μουσείο Ολοκαυτώματος είναι έργα που στηρίζουμε πολιτικά αλλά και επιχειρησιακά με κάθε τρόπο.
Είμαστε τολμώ δε να πω καταλύτης και επιταχυντής των εξελίξεων καθώς βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα μας. Είναι έργα που μπορούν να στηρίξουν τη μετεξέλιξη της πόλης σε έναν δεύτερο αστικό πόλο ανάπτυξης – γιατί όχι ακόμη και υπερεθνικής εμβέλειας. Μια πόλη κόμβος εμπορίου, επιχειρήσεων, έρευνας, καινοτομίας, τουρισμού δεν μπορεί παρά να βασίζεται σε υποδομές αξιώσεων.
Πέρα από εκεί, σειρά έχουν έργα μεσαίας και μικρής κλίμακας, δημοτικά ή ιδιωτικά, που θα βελτιώσουν τον δημόσιο χώρο, την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής. Προκηρύξαμε διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για την ανάπλαση του άξονα της Αριστοτέλους, ετοιμάζουμε τους νέους «Στάβλους Παπάφη», βάλαμε μπροστά την ανάπλαση των πλατειών Διοικητηρίου και Ελευθερίας, με την πρώτη να αποτελεί ανοιχτή πληγή για την πόλη για περισσότερες από 2 δεκαετίες.
Πέραν αυτών προγραμματίζουμε την επέκταση της παλιάς Παραλίας στο ύψος της λεωφόρου Νίκης με ξύλινο deck, προχωράμε σε συνολική συντήρηση της Νέας Παραλίας που γέρασε πρόωρα λόγω αδιαφορίας, διπλασιάσαμε ήδη το δίκτυο ποδηλατοδρόμων και τοποθετήσαμε τα πρώτα συστήματα υπόγειων κάδων που αναβαθμίζουν αισθητά το δημόσιο χώρο και εξοικονομούν πόρους για το δήμο.
Μέσα από αυτές τις παρεμβάσεις επαναπροσδιορίζουμε τον δημόσιο χώρο, προσθέτουμε υπεραξία, λειτουργικότητα, αισθητική αναβάθμιση αλλά κυρίως αποτυπώνουμε στο υλικό περιβάλλον τις φιλοδοξίες της Θεσσαλονίκης. Αν στην πόλη επικρατήσει μια νέα αισιοδοξία που θα αντικαθιστά την αίσθηση υστέρησης και τη δυσαρέσκεια, τότε θα έχουμε καταφέρει το πρώτο μεγάλο βήμα.
Από το κέντρο στις γειτονιές
Στον πυρήνα όμως της δικής μας πρότασης και βασική, δική μου προσωπική προεκλογική δέσμευση ήταν πως θα επιδιώξω την ισόρροπη ανάπτυξη της πόλης γιατί πέραν του όμορφου κέντρου, υπάρχουν περιοχές που δεν έχουν δει έργα, αναπλάσεις και συντηρήσεις για δεκαετίες. Αν επισκεφτεί κανείς γειτονιές στην Τούμπα, στην Ξηροκρήνη, στην Άνω Πόλη θα καταλάβει πως τα προηγούμενα χρόνια δεν ήταν στις προτεραιότητες.
Εμείς προσεγγίζουμε την πόλη διαφορετικά. Τις επόμενες ημέρες ξεκινά ένα πρόγραμμα εκτεταμένων παρεμβάσεων στις γειτονιές της Θεσσαλονίκης με στόχο να βελτιώσουμε εδώ και τώρα τη ζωή των ανθρώπων. Οδικό δίκτυο με ασφαλτοστρώσεις, πεζοδρόμια, φωτισμός, νέος αστικός εξοπλισμός, ενίσχυση του πρασίνου και μικρές αναπλάσεις είναι για εμάς πρόκληση και συνάμα υπόσχεση. Ο ιδιότυπος δυισμός της πόλης με ένα κέντρο που συγκεντρώνει το ενδιαφέρον και τις γειτονιές όπου διαμένουν δεκάδες χιλιάδες πολιτών δεν με εκφράζει, δεν είναι βιώσιμος και δεν είναι ούτε κοινωνικά δίκαιος. Ισορροπία, λειτουργικότητα, δικαιοσύνη και ενδιαφέρον για όλους – αυτό το πρόγραμμα είναι, αν θέλετε, πέρα από ουσιαστική και συμβολική επιλογή.
Οικονομία, εξέλιξη και smart city
Κάθε σχεδιασμός, κάθε πολιτικό, οικονομικό ακόμη και τεχνικό πρόγραμμα οφείλει να λαμβάνει υπόψη του και τα δεδομένα της συγκυρίας και η τελευταία καθορίζεται από την πανδημία και τις συνέπειες που αυτή επιφέρει. Η αλήθεια είναι ότι το πλήγμα στην οικονομία της Θεσσαλονίκης είναι μεγάλο καθώς η εστίαση, η φιλοξενία, η ματαίωση της Διεθνούς Έκθεσης και ο τουρισμός εν γένει ήταν κλάδοι που επλήγησαν.
Αυτή η πραγματικότητα δημιουργεί για εμάς μια νέα απαιτητική συνθήκη. Στηρίζουμε κοινωνία και οικονομία μέχρι τα όρια των δυνατοτήτων του Δήμου, στηρίζουμε με κάθε τρόπο το επιχειρείν, επιταχύνουμε τον βηματισμό μας για τα μεγάλα και μικρά έργα, όμως σχεδιάζουμε και την επόμενη ημέρα. Μέρος αυτού του σχεδιασμού είναι η μετεξέλιξη της πόλης σε smart city. Τι σημαίνει αυτό; Με λίγα λόγια σημαίνει πως αξιοποιώντας διαθέσιμη τεχνολογία ( πχ αισθητήρες) μπορούμε να αναβαθμίσουμε τις λειτουργίες της πόλης σε μία σειρά κρίσιμων πεδίων. Κυκλοφορία, στάθμευση, κίνηση στόλου οχημάτων, αποκομιδή απορριμμάτων, δρομολόγια ΜΜΜ, ατμοσφαιρική ρύπανση, ελεύθερη πρόσβαση στο διαδίκτυο είναι μερικές από τις δυνατότητες που ήδη λειτουργούν σε άλλες πόλεις του κόσμου.
Και εδώ δεν περιοριζόμαστε σε εκθέσεις ιδεών – συνεργαζόμαστε με τη Cisco και δημιουργήσαμε μέσα σε έναν μόλις χρόνο το Διεθνές Κέντρο Ψηφιακού Μετασχηματισμού και Ψηφιακών Δεξιοτήτων με στόχο την ενίσχυση της καινοτομίας καθώς και την προώθηση του ψηφιακού πολιτισμού.
Είναι μια στρατηγική που την πιστεύουμε και που μπορεί να δώσει τεράστια ώθηση στην μετεξέλιξη της Θεσσαλονίκης ενισχύοντας τις συμπράξεις και τις συνεργασίες με τα εκπαιδευτικά ιδρύματα και τα Πανεπιστήμια, μετατρέποντας ολόκληρη την πόλη σε ένα οικοσύστημα καινοτομίας.
Στόχος μας είναι αφενός να μην απαξιωθούν τα κεφάλαια που έχουν κατά το παρελθόν επενδυθεί σε σειρά δραστηριοτήτων αλλά αφετέρου να ανοίξουμε και νέες προοπτικές σε διαφορετικούς κλάδους της οικονομίας. Με τον τρόπο αυτό η Θεσσαλονίκη θα μπορούσε να συμβάλει στην εθνική προσπάθεια αύξησης του ΑΕΠ, στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και στο brain gain.
Αυτή η δεκαετία μπορεί και πρέπει να είναι της Θεσσαλονίκης.
Ο Κωνσταντίνος Ζέρβας είναι δήμαρχος της Θεσσαλονίκης
