Η κυβέρνηση και ο φιλικός της τύπος έσπευσαν να απορρίψουν κάθε πρόταση για μορατόριουμ ώστε να αντιμετωπιστεί από κοινού και αποτελεσματικά η πανδημία. Η πρόταση ήρθε από την επιστημονική κοινότητα – συγκεκριμένα από καθηγητές της Ιατρικής της πρώτης γραμμής – και την αποδέχθηκε ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία. Αποσιωπώντας για ευνόητους λόγους την προέλευση της πρότασης η κυβέρνηση προτίμησε επίσης για ευνόητους λόγους να επιτεθεί στον Τσίπρα. Η απορριπτική επιχειρηματολογία εδράζεται στην γνωστή πλέον κυβερνητική αλαζονεία και αδικαιολόγητη αυτάρκεια: μας ζητάτε να κατεβάσουμε τα μολύβια, να μην νομοθετούμε, να συγκυβερνήσουμε ενώ είστε αντιπολίτευση κλπ. Είναι η συνέχεια μιας γραμμής που οδήγησε σε εφησυχασμό την περίοδο που υπήρχε χρόνος για παρεμβάσεις λογικές και αναγκαίες, τις οποίες ζητούσε σύσσωμη η δημοκρατική αντιπολίτευση και βεβαίως εκ του θεσμικού του ρόλου ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Να θυμηθούμε τα αιτήματα: τεστ, περισσότερα και δωρεάν συνταγογραφημένα τεστ, ενίσχυση του ΕΣΥ με περισσότερες ΜΕΘ και ειδικευμένο προσωπικό, μέτρα για τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, λιγότεροι μαθητές ανά τάξη, επίταξη ιδιωτικών κλινικών. Αν κρίνουμε εκ του αποτελέσματος και από τις τελευταίες εξαγγελίες, η κυβέρνηση όλα όσα αρχικά αρνήθηκε και υπεροπτικά χλεύασε, κυριολεκτικά τα λούστηκε. Υπερακοντίζει μάλιστα κατόπιν εορτής απειλώντας με επιστράτευση τους- δυστυχώς- απρόθυμους ιδιώτες ιατρούς. Σύμφωνα με την δική της λογική «συγκυβερνά» πλέον με την αντιπολίτευση αλλά με μεγάλη και κρίσιμη καθυστέρηση. Νομίζω ότι η πεμπτουσία της επιπόλαιης – επιεικής η έκφραση- στάσης της κυβέρνησης συμπυκνώνεται στην δήλωση Πέτσα : αν είχαμε ακούσει τον ΣΥΡΙΖΑ για τις ΜΕΘ, θα είχαμε πετάξει λεφτά. Δεν πρόκειται απλώς για μια συνήθη κόντρα ανάμεσα σε κυβέρνηση και αντιπολίτευση. Αποτυπώνει δυστυχώς την ψευδαίσθηση της κυβέρνησης κατά την διάρκεια της παραπλανητικής χαλάρωσης του θέρους, ότι από υγειονομικής πλευράς τα χειρότερα έχουν ανεπιστρεπτί παρέλθει και ότι η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, αντικειμενικά τουλάχιστον, θα εμπόδιζε την οικονομική ανάκαμψη. Η πεισματάρα πραγματικότητα δίνει την απάντηση της από τον Νοέμβριο και με δραματική ένταση τις τελευταίες ημέρες.
Ενώ, λοιπόν, η κυβέρνηση και ο φιλικός σε αυτήν τύπος, όφειλαν εκ του αποτελέσματος να είναι πιο συγκρατημένοι και τουλάχιστον υποψιασμένοι, επέλεξαν να συνεχίσουν στην ίδια ρότα διχασμού με προφανή επιδίωξη την ενοχοποίηση της αντιπολίτευσης. Φαίνεται ότι δεν βλέπουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των μετρήσεων αλλά μόνο την δημοσκοπική υπεροχή τους. Εθελοτυφλούν , αγνοώντας τον κανόνα που επιβεβαιώνεται πάντα και υποδεικνύει ότι η αποτύπωση στα ποσοτικά στοιχεία έπεται της αποτύπωσης στα ποιοτικά. Η ότι τα ποιοτικά στοιχεία προαναγγέλλουν συνήθως την αναδιάταξη των εκλογικών. Η έγνοια τους είναι να προλάβουν τις αλλαγές αυτές και όχι να δημιουργήσουν ως υπεύθυνη κυβέρνηση όρους μιας ευρύτερης συναίνεσης για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Και σπεύδουν να κλείσουν κάθε χαραμάδα συνεννόησης.
Οι προειδοποιήσεις όμως δεν προέρχονται μόνο από την αντιπολίτευση αλλά και από πλευρές υπεράνω πάσης υποψίας για φιλική σχέση προς τον ΣΥΡΙΖΑ -Προοδευτική Συμμαχία. Σε άρθρο του στα ΝΕΑ του Σαββατοκύριακου 20 21 Μαρτίου 2021 , με τίτλο «Πανδημία και κοινωνική συνοχή» ο Ευάγγελος Βενιζέλος μεταξύ άλλων επισημαίνει τα εξής :…Θα έπρεπε να έχει διαμορφωθεί ένα θεσμικό πλαίσιο που παράγει συναίνεση. Δεν εννοώ ένα πλαίσιο «συγκυβέρνησης» ή ακύρωσης των διακεκριμένων θεσμικών ρόλων κυβέρνησης και αντιπολίτευσης. Θα μπορούσε και θα έπρεπε- ακόμα και τώρα υπάρχει περιθώριο- η κυβέρνηση να «επιβάλλει» τη συμμετοχή της αντιπολίτευσης στις διαδικασίες απάντησης στα μεγάλα διλήμματα που συνεπάγεται σε όλες τις χώρες η διαχείριση της κρίσης , ώστε και θεσμικά να φαίνεται ότι δεν λειτουργεί η κλασική, συμβατική αντιπαλότητα. Ότι ως προς την πανδημία δεν λειτουργεί ο πολιτικός αταβισμός , αλλά ότι διαχειριζόμαστε την κατάσταση με την λογική του «πολεμικού συμβουλίου» που είχε συγκροτήσει ο Τσόρτσιλ κατά την διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου με την συμμετοχή και της αντιπολίτευσης. Το πεδίο της δημοκρατικής αντιπαράθεσης δεν περιορίζεται. Υπάρχουν πολλά άλλα θέματα που το τροφοδοτούν. Άλλωστε το τέλος της πανδημίας δεν είναι το τέλος της κρίσης..»
Δεν μιλάει, λοιπόν, κανείς για συγκυβέρνηση, υπάρχει πεδίο δόξης λαμπρό για εφαρμογή του κυβερνητικού προγράμματος από την μια και για την άσκηση αντιπολίτευσης από την άλλη. Όμως αν όλοι συμφωνούμε ότι είμαστε σε κατάσταση οιωνοί πολέμου, επιβάλλονται βήματα αυτοπεριορισμού ώστε να λειτουργήσει το «πολεμικό συμβούλιο» για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Δηλαδή το μορατόριουμ . Αλλιώς αν η κυβέρνηση θεωρεί a priori ότι κάθε πρόταση οδηγεί σε συνολική αμφισβήτηση της και δηλώνει ότι δεν πρόκειται να την συζητήσει, ποιος ο λόγος συμμετοχής της αντιπολίτευσης στο τυπικό ή άτυπο «πολεμικό συμβούλιο»; Όσο προσεκτικά και αν διατυπώνει ο Βενιζέλος την πρόταση του είναι προφανές ότι κύριος αποδέκτης είναι η κυβέρνηση που εκ του θεσμικού της ρόλου έχει την ευθύνη και πρέπει να έχει και την πρωτοβουλία. Προφανώς και η αντιπολίτευση οφείλει να συμβάλει αλλά μπορούμε να πούμε ότι δεσμεύτηκε προς αυτή την κατεύθυνση από τον Τσίπρα. Η δε Γεννηματά είναι βέβαιο ότι σε αυτή την περίπτωση θα ακολουθήσει.
Ομολογώ ότι δεν είμαι ιδιαίτερα αισιόδοξος για επίτευξη μορατόριουμ. Χρόνος βέβαια υπάρχει, αν και καθημερινά περιορίζεται. Την διάθεση δεν βλέπω. Πολλοί και για διαφορετικούς λόγους προτιμούν να αφεθούν τα πράγματα στην τύχη τους , ελπίζοντας ότι στο τέλος θα επωφεληθούν. Ελπίζω ότι στην συντηρητική παράταξη υπάρχουν και νουνεχείς που θα ενδιαφερθούν να ακούσουν προτροπές όπως του Βενιζέλου. Και να μην τους αποθαρρύνει το γεγονός ότι ο Τσόρτσιλ μετά το «πολεμικό συμβούλιο» και την νίκη στον πόλεμο, έχασε τις εκλογές από τον Άττλη.
Ο Νίκος Μπίστης είναι μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία
