Το αδιανόητο συνέβη. Το χειρότερο σενάριο έγινε πραγματικότητα αλλά μπορεί ακόμη να μην έχουμε δει τα χειρότερα. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία είναι αντίθετη στο διεθνές δίκαιο, στο Χάρτη του ΟΗΕ και τις αρχές της εδαφικής ακεραιότητας και κυριαρχίας των κρατών. Οι Συμφωνίες του Μινσκ, οι οποίες ήταν -παρά την ως τώρα εκατέρωθεν μη εφαρμογή τους – η βασική οδός ειρηνικής διευθέτησης της κρίσης, είναι πλέον νεκρές. Η εισβολή κινδυνεύει να υπονομεύσει συνολικά την ειρήνη στην ήπειρο μας. Όποιος παίζει με τα σύνορα στην Ευρώπη και μάλιστα στη βάση ιστορικού αναθεωρητισμού, ανοίγει τον ασκό του Αιόλου. Μέχρι πριν λίγες ημέρες έγραφα ότι στα αδιέξοδα του ουκρανικού είχε συμβάλει η διπλωματική αδυναμία της ΕΕ και η ανυπαρξία στην Ευρώπη μιας μεταψυχροπολεμικής αρχιτεκτονικής ασφαλείας που θα ενσωμάτωνε και τη Ρωσία. Αυτό σήμερα φαίνεται ακόμη πιο μακρινό από ποτέ.
Η άμεση προτεραιότητα σήμερα είναι άλλη: να κλείσουν τώρα οι πόρτες του φρενοκομείου. Να δοθεί μια τελευταία ευκαιρία στην διπλωματία, με την άμεση κατάπαυση του πυρός και την αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων. Είναι αλήθεια ότι ο στόχος αυτός είναι πολύ δύσκολος. Ο Πρόεδρος Πούτιν φαίνεται ότι έχει προβεί στις αποφάσεις του συνυπολογίζοντας όλες τις παραμέτρους και αδιαφορώντας για τις συνέπειες. Η Ευρώπη όμως, και η Ελλάδα ιδιαίτερα πρέπει να ακολουθήσουν μια πολιτική αρχών, υπεράσπισης του διεθνούς δικαίου και της διεθνούς νομιμότητας. Ήδη η Προεδρική Επιτροπή της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, όπου εκπροσώπησα την ομάδα της αριστεράς, αποφάσισε, με ομόφωνη απόφαση και των πέντε πολιτικών ομάδων, την κίνηση της διαδικασίας για την αναστολή ή αποπομπή της Ρωσίας από τον Οργανισμό, εάν δεν συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της.
Το φιλειρηνικό κίνημα οφείλει να δώσει ξανά το παρών. Δεν είναι μόνον οι κινήσεις των κρατών αλλά και η αφύπνιση των πολιτών και των λαών που πρέπει να δώσουν λύση. Πριν να είναι πολύ αργά.
Ο Γιώργος Κατρούγκαλος είναι Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου και Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Β1 Αθήνας
