Με τον ερχομό της χειμερινής περιόδου, οι προοπτικές τερματισμού του πολέμου στην Ουκρανία απομακρύνονται έτι περισσότερο, καταγράφοντας ήδη 300 μέρες σχεδόν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία την 24η Φεβρουαρίου 2022. Οι δύσκολες χειμερινές συνθήκες που συνήθως επικρατούν στην περιοχή αναμφίβολα θα αλλάξουν την διαδικασία των στρατιωτικών επιχειρήσεων και αυτό διαφαίνεται μέσα από συγκεκριμένα γεγονότα που η κάθε πλευρά προσπαθεί να αξιοποιήσει προς όφελος της στρατηγικής που ακολουθεί.
Η Ρωσία, για παράδειγμα, στοχεύει το τελευταίο χρονικό δίκτυο το ηλεκτρικό δίκτυο της Ουκρανίας, ούτως ώστε να χρησιμοποιήσει ως όπλο την έλλειψη ενέργειας, θέρμανσης και προβληματικής λειτουργίας ουσιωδών υποδομών προς όφελος των σκοπών της. Η Ουκρανία, από την άλλη πλευρά, αναμένει την επέλαση των δυσχερών καιρικών συνθηκών για να ανασυντάξει τις δυνάμεις της προς κινήσεις ανάκτησης κατεχομένων εδαφών όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν. Τα δυο αυτά γεγονότα σημαίνουν, κατ’ εκτίμηση, ότι δεν υπάρχει προοπτική, στο παρόν στάδιο, τερματισμού του πολέμου που να διαφαίνεται στον ορίζοντα και ως είχε προβλεφθεί κατ’ αρχήν, αυτός ο πόλεμος θα είναι διαρκείας και σίγουρα όχι σύντομος.
Στην εξίσωση, προφανώς, εντάσσονται και οι επιπτώσεις του πολέμου σε ένα παγκόσμιο επίπεδο αλλά και ειδικότερα σε ευρωπαϊκό, που επιτείνουν την κρίση και την αβεβαιότητα που υπάρχει και ως αποτέλεσμα δημιουργεί νέα γεωοικονομικά και γεωπολιτικά δεδομένα τα οποία πρέπει να ληφθούν υπόψιν από τις κυβερνήσεις των χωρών προς αντιμετώπισή τους, όπως είναι για παράδειγμα, οι πληθωριστικές τάσεις, οι αυξήσεις των επιτοκίων των κεντρικών τραπεζών, η ακρίβεια, τάσεις προς αύξηση της ανεργίας, ζητήματα που αφορούν την ενεργειακή ασφάλεια και πολλά άλλα. Υπάρχουν καταφανώς πολλαπλές και σύνθετες προκλήσεις, οι οποίες θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με σταθερές, συνετές και συγκεκριμένες πολιτικές και αυτό έχει, επίσης, την δική του σημασία σε σχέση και με τις προεδρικές εκλογές, για παράδειγμα, τον Φεβρουάριο του 2023, αφού η εκτίμηση είναι ότι οι επιπτώσεις και οι προκλήσεις θα αυξάνονται με το πέρασμα του χρόνου και την συνέχιση του πολέμου στην Ουκρανία.
Στο μέτωπο των εχθροπραξιών έχουν ήδη παρατηρηθεί διαφοροποιήσεις που αφορούν πρώτον στην συνέχιση του εξοπλισμού της Ουκρανίας με όπλα δυτικής κατασκευής, όπως για παράδειγμα, την πιο πρόσφατη προμήθεια από το Ηνωμένο Βασίλειο πυραύλων Brimstone 2 που αποτελούν πυραύλους ακριβείας και έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα χρήσιμοι για την αντιμετώπιση της ρωσικής προέλασης στο έδαφος της Ουκρανίας. Από την άλλη, η Ρωσία αποχώρησε από την περιοχή της Χερσώνας προς την αντίπερα όχθη του ποταμού Δνείστερου και ουκρανοί κάτοικοι ξεκίνησαν να επιστρέφουν, μόνο για να ξεκινήσουν ξανά να αποχωρούν από την περιοχή λόγω ρωσικών βομβαρδισμών. Ανησυχητική παραμένει η κατάσταση σε σχέση με την στοχοποίηση του ηλεκτρικού δικτύου της Ουκρανίας και ειδικότερα των πυρηνικών σταθμών παραγωγής ενέργειας. Η εκτίμηση είναι ότι η Ρωσία, λόγω των καιρικών συνθηκών όπως είναι τα ελώδη εδάφη, οι χιονοπτώσεις και το κρύο, θα εντείνει τις εκ του μακρόθεν πυραυλικές επιθέσεις με μείωση της χερσαίας της δράσης, ενώ σημαντική θα είναι και η αντίδραση της Ουκρανίας, με ενδεχόμενες επιθέσεις ακόμη και εντός ρωσικού εδάφους ή χτυπήματα πίσω από τις προκεχωρημένες ρωσικές γραμμές.
Οι επιπτώσεις των καιρικών συνθηκών τον χειμώνα μπορούν να κρατήσουν μέχρι και έξι μήνες, γεγονός που επιτείνει την κρισιμότητα της κατάστασης σε παγκόσμιο επίπεδο, με την αβεβαιότητα των συνθηκών να επικρατεί και τις διεθνείς και ευρωπαϊκές αγορές να αντιμετωπίζουν προβλήματα που μετακυλούνται,, προφανώς, στους πολίτες των κρατών.
Ο Δρ. Αντώνης Στ. Στυλιανού είναι Λέκτορας Νομικής στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, LL.B Law (Bristol), Ph.D in Law – International Law and Human Rights (Kent), Διευθυντής Μονάδας Νομικής Κλινικής Πανεπιστημίου Λευκωσίας
