“Δεν είναι το πρόβλημα το βασικό τα λάθη που έχουν γίνει αλλά οι μεταλλάξεις που έχουν εμφανιστεί το τελευταίο διάστημα που έχουν καταστήσει τον ιό πολύ πιο μεταδοτικό και τα μέτρα που μέχρι τώρα είχαμε στην φαρέτρα μας, δεν μπορουν να αποδώσουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Πέρα από τις μεταλλάξεις υπάρχει και ένα ζήτημα που αφορά την αυστηρότητα των μέτρων. Δηλαδή όλο αυτλό το διάστημα από το φθινόπωρο μέχρι σήμερα δεν έχουμε επιλέξει κάποιο αυστηρό lockdown όπως πέρσι τον Μάρτιο και ο τρίτος λόγος είναι ότι υπάρχει έλλειψη συμμόρφωσης λόγω της κόπωσης. Βλέπουμε τα μέτρα να μην τηρούνται, να γίνονται πολλές διαδηλώσεις, σχεδόν καθημερινά. Βλέπουμε να γίνονται βαπτίσια, γάμοι, κορωνοπάρτι, συναθροίσεις στις πλατείες. Όλα αυτά είναι προβλήματα που έχουν τροφοδοτήσει αυτή την έξαρση του επιδημικού κύματος, η οποία κορυφώνεται αυτές τις ημέρες” τόνισε ο καθηγητής Ιωάννης Τούντας.
“Υπάρχει και η υποτίμηση πέρα από την κόπωση. Αλλά η υποτίμηση κατά την άποψή μου αφορά πολύ μικρό ποσοστό του ελληνικού πληθυσμού. Είναι αυτό το ποσοστό που σε άλλες περιπτώσεις το βλέπουμε να δηλώνει ότι μας ψεκάζουν, άλλοτε να διακινεί ανυπόστατες πληροφορίες μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα, είναι ένα κοινό που δεν λειτουργεί με βάση την κοινή λογική, δεν εμπιστεύεται την επιστήμη, είναι ένα κοινό που βάζει σε κίνδυνο με την συμπεριφορά του και τη δική του υγεία και των συμπολιτών του” υπογράμμισε. “Η συμπεριφορά των υγειονομικών επηρεάζει ένα κομμάτι του πληθυσμού, διότι ο ιατρός είναι πρότυπο στα θέματα υγείας. Να σημειώσουμε όμως ότι οι γιατροί στην συντριπτική τους πλειοψηφία έχουν εμβολιαστεί, εκεί που υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό που δεν εμβολιάζεται είναι στο νοσηλευτικό προσωπικό. Αυτό συμβαίνει γιατί ανάμεσα στο ιατρικό και το νοσηλευτικό προσωπικό υπάρχει μια μεγάλη διαφορά στο θέμα των γνώσεων που απαιτούνται για να κατανοήσει κανείς ότι αυτά τα εμβόλια είναι ασφαλή και αποτελεσματικά. Είναι και διαφορά κοινωνικοοικονομικού επιπέδου, ξέρουμε και από άλλες περιπτώσεις ότι συμπεριφέρονται με λιγότερη ευθύνη στα θέματα υγείας είτε λόγω άγνοιας είτε επειδή έχουν πιο σημαντικά προβλήματα καθημερινής επιβίωσης” ανέφερε.
“Είναι πολύ πιθανό τέτοιου είδους επιδημίες να τις συναντήσουμε και στο μέλλον, όπως και στο πρόσφατο παρελθόν. Ας μην ξεχνάμε MERS, SARS, γρίπη των πτηνών, AIDS, ο ιός του έμπολα.Έχουμε δηλαδή μια έξαρση τα τελευταία 40 χρόνια ιογενών επιδημιών που κατά πάσα πιθανότητα θα συνεχιστεί και στο μέλλον, διότι οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις διατροφικές αλλαγές που έχουν συμβεί σε όλον τον πλανήτη, στη μεγάλη κατανάλωση ζωικής πρωτεΐνης που έχει οδηγήσει στην εκτροφή υπό άθλιες συνθήκες συνωστισμού των ζώων προς βρώση, και όλο αυτό ευνοεί τις μεταλλάξεις στα ζώα μεταξύ τους και στη συνέχεια στον άνθρωπο. Άρα το θέμα της ενημε΄ρωσης, της εκπαίδευσης, όχι μόνο τους πληθυσμού αλλά κυρίως των επαγγελματιών υγείας στα θέματα αυτά είναι μια επείγουσα και διαχρονική ανάγκη και εδώ είναι το μεγάλο κενό που έχουμε στην Ελλάδα στον τομέα της Δημόσιας Υγείας. Δεν εννοώ το ΕΣΥ, εννοώ τον τομέα που έχει σαν βασικές αρμοδιότητες τα θέματα της πρόληψης, τα θέματα της προαγωγής και προστασίας υγείας. Τέτοιες δομές στην Ελλάδα έχουμε δυστυχώς σε πολύ μικρό βαθμό” πρόσθεσε.
Επιστράτευση ιατρών και self rapid test
“Έχουμε ανάγκη και από ιδιωτικές κλίνες ΜΕΘ και COVID, έχουμε ανάγκη από ιδιώτες γιατρούς διότι το υπάρχον ΕΣΥ δεν επαρκεί. Αυτό είναι δεδομένο. Ο λόγος που δεν επαρκεί είναι διότι ταλανίζεται από διαχρονικές παθογένειες, υποχρηματοδότηση, υποστελέχωση και κακοδιοίκηση. Από την άλλη πλευρά οι καβγάδες δεν βοηθούν στη σωστή κατεύθυνση που έχει χαρακτεί, δηλαδή στην αξιοποίηση του ιδιωτικού τομέα μέσα σε μια λογική ότι στον πόλεμο αυτόν πρέπει όλοι να συστρατευτούμε, αλλά οι καβγάδες σίγουρα στα ΜΜΕ και στον δημόσιο τομέα είναι κάτι που υπονομεύει αναμφισβήτητη την όλη αυτή απαραίτητη προσπάθεια”.
Από τον Απρίλιο θα δούμε να κάμπτεται αυτή η επιδημία
Ο καθηγητής δήλωσε αισιόδοξος γιατί θεωρεί ότι η δυνατότητα των self rapid test θα βοηθήσει πολύ το επόμενο διάστημα στο να περιοριστεί η πανδημία. “Μαζί με τα εμβόλια είναι ένα όπλο που θα μας βοηθήσει κυρίως όταν βγαίνουν τα τεστ θετικά. Όταν βγαίνουν τα τεστ αρνητικά δεν πρέπει να υπάρχει εφησυχασμός διότι το αρνητικο σημαίνει ότι μπορεί να κάναμε λάθος στη διάγνωση γιατί την κάναμε οι ίδιοι. Όταν βγαίνει θετικό όμως μας βοηθάει να ξέρουμε ότι είμαστε μολυσμένοι ή πιθανότητα μολυσμένοι και να προσφύγουμε στις δομές και να ξέρουμε εγκαίρως. Η ιδιομορφία του κορονοϊού είναι ότι μεγάλο μέρος είναι ασυμπτωματικοί. Θα βοηθήσει στον περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας. Μαζί με τα εμβόλια θα συμβάλει σημαντικά μέσα στο καλοκαίρι να ξεμπερδεύουμε και να κατανικάμε αυτό το κύμα της επιδημίας” σχολίασε. “Ακόμα και αυτοί που δεν θα έχουν την υπευθυνότητα να επικοινωνήσουν με τον ΕΟΔΥ ή τον θεράποντα ιατρό τους, ξέροντας ότι είναι μολυσμένοι ή φοβούμενοι ότι είναι μολυσμένοι είναι σίγουρο ότι σε μεγάλο βαθμό θα φροντίσουν να προφυλάξουν τα οικεία πρόσωπά τους. Αυτό από μόνο του θα αποτελέσει έναν σημαντικό φραγμό στην επέκταση της επιδημίας”. συμπλήρωσε.
“Θα κλείσω με ένα αισιόδοξο μήνυμα λέγοντας ότι από τον Απρίλιο θα δούμε να κάμπτεται αυτή η επιδημία. Αυτή η κάμψη θα είναι ημέρα με την ημέρα πιο έντονη, πιο εμφανής και είμαι σχεδόν σίγουρος εκτός αν έχουμε κάποιες απρόβλεπτες εξελίξεις με μεταλλάξεις που δεν έχουμε τη δυνατότητα να προβλέψουμε, αλλά με τα σημερινά δεδομένα θεωρώ ότι στα μέσα του καλοκαιριου έχει σβήσει αυτό το δεύτερο επιδημικό κύμα”.
Ο Γιάννης Τούντας είναι Καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.